Tài khoản 151 dùng để phản ánh: Chi tiết và cách sử dụng

Tài khoản 151 dùng để phản ánh hàng hóa đang trên đường vận chuyển, là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp, đặc biệt là SME, quản lý hiệu quả hàng tồn kho. Việc hạch toán chính xác tài khoản này đảm bảo tính minh bạch của báo cáo tài chính và hỗ trợ kiểm soát vật tư. Bài viết sẽ hướng dẫn nguyên tắc, nghiệp vụ hạch toán và cách tránh sai sót thường gặp liên quan đến tài khoản 151 theo các chuẩn mực kế toán hiện hành.

Tài khoản 151 dùng để phản ánh nội dung gì trong kế toán doanh nghiệp

Định nghĩa tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường

Tài khoản 151, theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC, được sử dụng để phản ánh trị giá thực tế của các loại vật tư, hàng hóa đã mua và thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng vẫn đang trên đường vận chuyển, chưa về đến kho hoặc chưa giao thẳng cho khách hàng. Đây là những mặt hàng mà doanh nghiệp đã thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán, nhận được hóa đơn chứng từ hợp lệ nhưng quá trình vận chuyển chưa hoàn tất tại thời điểm lập báo cáo.

Nội dung chi tiết trên tài khoản 151

Tài khoản 151 tập trung phản ánh trị giá hàng mua đang đi đường. Các trường hợp phổ biến bao gồm vật tư, hàng hóa, công cụ, dụng cụ đã mua từ nhà cung cấp theo các hợp đồng kinh tế. Mặc dù doanh nghiệp đã nhận được hóa đơn và các chứng từ liên quan, nhưng hàng hóa thực tế vẫn còn trong quá trình vận chuyển hoặc đang chờ làm thủ tục nhập kho. Việc ghi nhận đúng đắn giúp doanh nghiệp theo dõi chính xác giá trị tài sản lưu động và đảm bảo tính minh bạch trên báo cáo tài chính.

Tìm hiểu thêm: Tài khoản 151 được sử sụng khi nào?

Nguyên tắc ghi nhận và phương pháp hạch toán đối với tài khoản 151

Theo nguyên tắc giá gốc và chuẩn mực kế toán hiện hành

Việc ghi nhận hàng mua đang đi đường trên tài khoản 151 phải tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc giá gốc. Giá gốc của hàng hóa bao gồm giá mua thực tế trên hóa đơn, cộng với các chi phí liên quan trực tiếp đến việc mua hàng như chi phí vận chuyển, bốc dỡ, bảo hiểm, thuế không hoàn lại. Doanh nghiệp cần đảm bảo rằng tất cả các chi phí này được tính toán và ghi nhận đầy đủ, chính xác, theo đúng quy định của Thông tư 200/133 về chuẩn mực kế toán hàng tồn kho.

Cách ghi nhận hóa đơn mua hàng, hợp đồng kinh tế liên quan

Doanh nghiệp cần lưu giữ cẩn thận các chứng từ gốc như hóa đơn GTGT, hợp đồng mua bán, biên bản giao nhận (nếu có), phiếu xuất kho của bên bán. Hóa đơn là căn cứ quan trọng nhất để xác định giá trị và ghi nhận vào tài khoản 151 khi hàng chưa về. Việc đối chiếu giữa hóa đơn và hợp đồng sẽ giúp tránh sai sót và đảm bảo tính hợp pháp của nghiệp vụ. Quản lý chi tiết theo từng lô hàng, hợp đồng kinh tế là yếu tố then chốt để kiểm soát và đối chiếu hiệu quả cuối kỳ.

Một số nghiệp vụ hạch toán phổ biến liên quan đến tài khoản 151

Ghi nhận hàng mua khi nhận hóa đơn mà hàng chưa về

Khi doanh nghiệp nhận được hóa đơn GTGT và các chứng từ mua hàng hợp lệ, nhưng vật tư, hàng hóa vẫn đang trên đường vận chuyển hoặc chưa nhập kho, kế toán sẽ ghi nhận:
+ Nợ TK 151 (Giá trị hàng chưa thuế)
+ Nợ TK 133 (Thuế GTGT được khấu trừ)
+ Có TK 331 (Tổng giá trị phải trả người bán)
Đây là bút toán cơ bản, phản ánh nghĩa vụ thanh toán và quyền sở hữu hàng hóa của doanh nghiệp.

Kết chuyển hàng mua đi đường khi hàng về nhập kho hoặc giao trực tiếp

Khi vật tư, hàng hóa về đến kho và được nhập kho, kế toán thực hiện kết chuyển:
+ Nợ TK 152 (Nguyên vật liệu), 153 (Công cụ, dụng cụ), 156 (Hàng hóa)
+ Có TK 151 (Giá trị hàng đã nhập kho)
Trong trường hợp hàng hóa được giao thẳng cho khách hàng mà không qua nhập kho doanh nghiệp, kế toán ghi:
+ Nợ TK 632 (Giá vốn hàng bán)
+ Có TK 151 (Giá trị hàng đã giao)
Sai sót phổ biến là không kết chuyển kịp thời, dẫn đến số liệu tồn kho ảo.

Tác động của tài khoản 151 đến báo cáo tài chính

Tài khoản 151 là một phần của hàng tồn kho, được trình bày trong mục “Hàng tồn kho” trên Bảng cân đối kế toán. Việc ghi nhận chính xác tài khoản này ảnh hưởng trực tiếp đến tổng giá trị tài sản lưu động của doanh nghiệp. Sai sót trong ghi nhận có thể làm sai lệch giá trị hàng tồn kho, từ đó ảnh hưởng đến chỉ số tài chính, lợi nhuận và quyết định kinh doanh. Kế toán cần kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo tính minh bạch, hỗ trợ tốt cho việc lập báo cáo tài chính và kiểm toán.

FAQ – Giải đáp nhanh về tài khoản 151 dùng để phản ánh

Tài khoản 151 dùng để phản ánh những gì?

Tài khoản 151 dùng để phản ánh trị giá thực tế của vật tư, hàng hóa đã mua và thuộc sở hữu doanh nghiệp nhưng vẫn đang trên đường vận chuyển, chưa về đến kho hoặc chưa giao trực tiếp cho khách hàng.

Khi nào cần ghi nhận vào tài khoản 151?

Ghi nhận vào TK 151 khi doanh nghiệp đã nhận được hóa đơn, chứng từ hợp lệ từ nhà cung cấp nhưng hàng hóa thực tế vẫn chưa về đến địa điểm của doanh nghiệp hoặc chưa được nhập kho chính thức.

Tài khoản 151 khác gì so với tài khoản 152, 156?

Sự khác biệt chính nằm ở trạng thái vật lý của hàng hóa:

Tài khoản	Nội dung phản ánh	Trạng thái hàng hóa
151	Hàng mua đang đi đường	Đã thuộc sở hữu nhưng chưa về kho
152	Nguyên liệu, vật liệu	Đã nhập kho, sẵn sàng sản xuất
156	Hàng hóa	Đã nhập kho, sẵn sàng để bán

Làm thế nào để quản lý hiệu quả hàng mua đang đi đường?

Để quản lý hiệu quả, doanh nghiệp nên:
+ Mở sổ chi tiết theo dõi từng lô hàng hoặc hợp đồng.
+ Thường xuyên đối chiếu với bộ phận kho, mua hàng để cập nhật tình trạng hàng về.
+ Thiết lập quy trình rõ ràng cho việc nhập kho và kết chuyển tài khoản.

Việc nắm vững kiến thức về tài khoản 151 dùng để phản ánh gì không chỉ giúp kế toán viên thực hiện công việc chính xác mà còn đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy của báo cáo tài chính.

Bằng cách áp dụng đúng nguyên tắc giá gốc, tuân thủ Thông tư 200/2014/TT-BTC hoặc 133/2016/TT-BTC và quản lý chặt chẽ chứng từ, doanh nghiệp có thể tránh những sai sót phổ biến, tối ưu hóa quy trình quản lý hàng tồn kho và ra quyết định kinh doanh hiệu quả.

Hãy luôn kiểm tra, cập nhật kiến thức để công tác kế toán đạt chuẩn, tuân thủ quy định hiện hành và góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Bài viết cùng chủ đề