Giải thích Tài khoản 153 dùng khi nào và cách hạch toán

Tài khoản 153 dùng khi nào? Đây là câu hỏi quan trọng đối với kế toán viên để ghi nhận, quản lý công cụ, dụng cụ (CCDC) đúng quy định. Hiểu và hạch toán đúng TK 153 giúp đảm bảo tính chính xác, tuân thủ Thông tư 200 và 133, từ nhập kho, phân bổ chi phí đến kiểm soát tồn kho. Với các doanh nghiệp SME, quản lý hiệu quả CCDC vừa tối ưu chi phí, vừa nâng cao minh bạch báo cáo tài chính. Thường xuyên rà soát quy trình và cập nhật kiến thức sẽ giúp công tác kế toán luôn suôn sẻ và hiệu quả.

Tài khoản 153 là gì và khi nào dùng tài khoản này trong kế toán

Khái niệm tài khoản 153 và các đối tượng áp dụng

Tài khoản 153 – Công cụ dụng cụ, dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình biến động của các loại công cụ, dụng cụ (CCDC) dự trữ và đang trong quá trình sử dụng tại doanh nghiệp. Các CCDC này không đủ tiêu chuẩn ghi nhận là tài sản cố định (TSCĐ) nhưng có giá trị và thời gian sử dụng đáng kể, phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD).

Tìm hiểu thêm: Tài khoản 153 là gì?

Tiêu chuẩn và điều kiện sử dụng tài khoản 153

Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC, CCDC được hạch toán qua TK 153 khi có giá trị dưới ngưỡng tài sản cố định (ví dụ: dưới 30 triệu đồng đối với Thông tư 200) và/hoặc thời gian sử dụng dưới 1 năm. Nếu CCDC có giá trị lớn hơn hoặc thời gian sử dụng dài hơn, chúng sẽ được hạch toán như tài sản cố định hoặc chi phí trả trước (TK 242).

So sánh tài khoản 153 với các tài khoản liên quan

Việc phân biệt Tài khoản 153 với các tài khoản khác như 152 (nguyên vật liệu), 154 (chi phí sản xuất kinh doanh dở dang), và 242 (chi phí trả trước) là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác trong báo cáo tài chính.

Tài khoản	Mục đích
153 (Công cụ dụng cụ)	Theo dõi CCDC không đủ tiêu chuẩn TSCĐ.
152 (Nguyên vật liệu)	Theo dõi nguyên liệu, vật liệu thô.
154 (Chi phí SXKD dở dang)	Tập hợp chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất.
242 (Chi phí trả trước)	Phản ánh chi phí đã phát sinh nhưng liên quan nhiều kỳ.

Quy trình hạch toán và quản lý tài khoản 153 công cụ dụng cụ

Ghi nhận khi mua và nhập kho công cụ dụng cụ

Khi doanh nghiệp mua công cụ dụng cụ (CCDC), giá trị nhập kho được xác định theo giá gốc, bao gồm giá mua thực tế trừ chiết khấu thương mại (nếu có) và cộng các chi phí liên quan trực tiếp. Bút toán ghi nhận nhập kho phổ biến là: Nợ TK 153 (Giá trị CCDC), Nợ TK 133 (Thuế GTGT nếu được khấu trừ) / Có TK 111, 112, 331 (Tổng giá thanh toán).

Hạch toán khi xuất công cụ dụng cụ sử dụng

Tùy theo giá trị và thời gian sử dụng, công cụ dụng cụ (CCDC) có thể được tính thẳng vào chi phí một lần hoặc phân bổ dần. Đối với CCDC có giá trị nhỏ, xuất dùng cho sản xuất, kinh doanh trong một kỳ, bút toán ghi Nợ TK 621, 627, 641, 642 / Có TK 153. Đối với CCDC có giá trị lớn, cần phân bổ, kế toán sẽ ghi Nợ TK 242 / Có TK 153, sau đó phân bổ từ TK 242 vào chi phí các kỳ.

Quản lý, kiểm kê và xử lý công cụ dụng cụ theo TK 153

Doanh nghiệp cần xây dựng quy trình quản lý công cụ dụng cụ (CCDC) chặt chẽ, bao gồm việc lập thẻ kho, theo dõi chi tiết tình hình nhập xuất tồn. Kiểm kê định kỳ giúp đối chiếu số liệu sổ sách với thực tế, kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp thiếu hụt, hư hỏng, góp phần tăng tính minh bạch. Đối với CCDC thanh lý, bán, kế toán cần ghi nhận doanh thu và xóa sổ giá trị còn lại theo quy định, đảm bảo tuân thủ chuẩn mực kế toán.

Ảnh hưởng của tài khoản 153 đến báo cáo tài chính và quản lý

Tác động số liệu công cụ dụng cụ lên báo cáo tài chính

Số dư của Tài khoản 153 cuối kỳ phản ánh giá trị công cụ dụng cụ (CCDC) tồn kho, được trình bày trong phần tài sản ngắn hạn trên Bảng cân đối kế toán. Việc phân bổ chi phí CCDC ảnh hưởng trực tiếp đến các khoản mục chi phí sản xuất, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, từ đó tác động đến lợi nhuận và kết quả kinh doanh trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Quản lý hiệu quả công cụ dụng cụ sử dụng tài khoản 153

Quản lý tốt Tài khoản 153 giúp doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ công cụ dụng cụ (CCDC), tránh thất thoát, lãng phí. Thông tin từ tài khoản này là cơ sở để lập kế hoạch mua sắm, sửa chữa, thay thế CCDC kịp thời. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả sử dụng vốn mà còn đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra liên tục, góp phần tối ưu chi phí doanh nghiệp.

Các sai sót phổ biến trong dùng tài khoản 153 và cách khắc phục

Các sai sót thường gặp khi hạch toán CCDC qua Tài khoản 153 bao gồm việc ghi nhận sai giá trị nhập kho, phân bổ chi phí không đúng kỳ, hoặc không thực hiện kiểm kê định kỳ dẫn đến sai lệch số liệu tồn kho. Để khắc phục, doanh nghiệp cần thường xuyên đối chiếu chứng từ gốc, tuân thủ chặt chẽ quy định về phân bổ theo Thông tư 200 hoặc 133, và tiến hành kiểm kê tài sản định kỳ để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo tính minh bạch cho sổ sách kế toán.

FAQ về tài khoản 153 dùng khi nào

+ Khi nào cần sử dụng tài khoản 153?

Tài khoản 153 dùng để theo dõi công cụ, dụng cụ không đủ tiêu chuẩn tài sản cố định (ví dụ: giá trị dưới 30 triệu đồng hoặc thời gian sử dụng dưới 1 năm theo Thông tư 200) và được doanh nghiệp sử dụng trong quá trình sản xuất, kinh doanh.

+ Tài khoản 153 khác gì so với TK 152 và TK 154?

Tài khoản 152 theo dõi nguyên liệu, vật liệu thô dùng trực tiếp cho sản xuất. Tài khoản 154 dùng để tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Trong khi đó, Tài khoản 153 quản lý công cụ dụng cụ, là những vật tư có giá trị sử dụng lâu dài hơn nguyên liệu nhưng không phải là tài sản cố định.

+ Làm thế nào xác định giá trị công cụ dụng cụ ghi nhận vào tài khoản 153?

Giá trị công cụ dụng cụ ghi nhận vào Tài khoản 153 được tính theo giá gốc nhập kho, bao gồm giá mua thực tế, các khoản thuế không được hoàn lại (như thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt) và các chi phí liên quan trực tiếp khác (vận chuyển, lắp đặt, chạy thử).

+ Có thể phân bổ chi phí công cụ dụng cụ qua nhiều kỳ không?

Có, công cụ dụng cụ có giá trị lớn hoặc thời gian sử dụng từ hai kỳ kế toán trở lên (nhưng vẫn dưới ngưỡng tài sản cố định) sẽ được phân bổ dần vào chi phí sản xuất kinh doanh trong tối đa 24 tháng theo quy định, thông qua Tài khoản 242 (Chi phí trả trước).

Tài khoản 153 dùng khi nào? TK 153 ghi nhận và quản lý công cụ, dụng cụ (CCDC) của doanh nghiệp. Nắm vững cách sử dụng và hạch toán tài khoản này giúp kế toán đảm bảo chính xác, tuân thủ Thông tư 200 và 133, từ nhập kho, phân bổ chi phí đến kiểm soát tồn kho. Đặc biệt với SME, quản lý tốt CCDC vừa tối ưu chi phí, vừa minh bạch báo cáo tài chính. Thường xuyên rà soát quy trình và cập nhật kiến thức là cần thiết để công tác kế toán luôn hiệu quả.

Bài viết cùng chủ đề