Hạch toán tài khoản 157: Hướng dẫn chi tiết

Hạch toán tài khoản 157: Hướng dẫn chi tiết

Hạch toán tài khoản 157 là nghiệp vụ quan trọng với doanh nghiệp có hàng gửi đi bán, ký gửi hoặc qua đại lý. Việc nắm vững theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC giúp phản ánh chính xác giá trị hàng tồn kho, tuân thủ pháp luật và cung cấp số liệu đáng tin cậy cho báo cáo tài chính. Bài viết này hướng dẫn chi tiết và dễ hiểu, hỗ trợ kế toán viên và doanh nghiệp SME thực hiện đúng quy định.

1. Khái niệm và nội dung tài khoản 157 theo Thông tư 200, 133

Định nghĩa tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán

Tài khoản 157 (Hàng gửi đi bán) dùng để phản ánh trị giá hàng hóa, thành phẩm đã xuất kho với mục đích bán nhưng chưa được xác định là đã bán tại thời điểm cuối kỳ kế toán. Đây có thể là hàng gửi cho đại lý bán, ký gửi hoặc gửi cho khách hàng chờ kiểm nhận.

Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC, tài khoản này chỉ theo dõi giá trị hàng hóa mà quyền sở hữu vẫn thuộc về doanh nghiệp cho đến khi giao dịch bán được hoàn tất.

Nội dung phản ánh: giá gốc hàng hóa, dịch vụ đã gửi đi chưa bán

Tài khoản 157 phản ánh giá gốc thực tế của hàng hóa, thành phẩm được gửi đi. Giá gốc bao gồm chi phí mua, chi phí chế biến (nếu là thành phẩm) và các chi phí liên quan trực tiếp khác để đưa hàng hóa vào trạng thái sẵn sàng bán.

Khi phát sinh các chi phí vận chuyển, bốc dỡ hàng gửi đi bán, các chi phí này sẽ được ghi nhận vào giá vốn hàng bán hoặc chi phí bán hàng, không cộng trực tiếp vào giá gốc trên tài khoản 157.

Quyền sở hữu hàng gửi đi bán và theo dõi chi tiết tài khoản 157

Mặc dù hàng đã xuất khỏi kho doanh nghiệp, quyền sở hữu hàng hóa vẫn thuộc về đơn vị gửi cho đến khi người mua hoặc đại lý xác nhận bán. Do đó, hàng gửi đi bán vẫn là một phần của tài sản tồn kho doanh nghiệp.

Việc theo dõi chi tiết tài khoản 157 là cần thiết. Doanh nghiệp cần mở sổ chi tiết theo từng loại hàng hóa, từng khách hàng hoặc đại lý nhận hàng để dễ dàng quản lý và đối chiếu, kiểm kê hàng gửi đi bán một cách chính xác.

2. Hạch toán các nghiệp vụ chính trên tài khoản 157

Ghi nhận xuất kho hàng gửi đi bán cho khách hàng, đại lý, ký gửi

Khi doanh nghiệp xuất hàng hóa, thành phẩm gửi cho khách hàng, đại lý, hoặc ký gửi để bán mà chưa xác định được là bán, kế toán ghi nhận như sau:

+ Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán (Giá gốc)

+ Có TK 156 – Hàng hóa (Giá gốc) hoặc TK 155 – Thành phẩm (Giá gốc)

Bút toán này phản ánh sự dịch chuyển của tài sản từ kho sang trạng thái chờ bán.

Xác định doanh thu, thuế GTGT và giá vốn hàng bán liên quan hàng gửi đi đã bán

Khi có thông báo xác nhận hàng đã bán từ khách hàng hoặc đại lý, kế toán ghi nhận doanh thu và giá vốn:

+ Ghi nhận doanh thu: Nợ TK 131/111/112 (Tổng giá thanh toán); Có TK 511 (Doanh thu); Có TK 3331 (Thuế GTGT).

+ Ghi nhận giá vốn hàng bán: Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Giá gốc); Có TK 157 – Hàng gửi đi bán (Giá gốc).

Đồng thời, nếu có chi phí hoa hồng đại lý, kế toán ghi Nợ TK 641/642 và Có TK 111/112/3388.

Xử lý hàng gửi đi bán bị khách trả lại hoặc hư hỏng, không thể bán

Trong trường hợp hàng gửi đi bán bị khách hàng trả lại, kế toán thực hiện bút toán đảo ngược:

+ Nợ TK 156 – Hàng hóa / TK 155 – Thành phẩm (Giá gốc); Có TK 157 – Hàng gửi đi bán (Giá gốc).

Nếu hàng bị hư hỏng, mất mát hoặc không thể bán được, doanh nghiệp cần tiến hành kiểm kê, lập biên bản và ghi nhận chi phí bất thường:

+ Nợ TK 632 (Giá vốn hàng bán) hoặc TK 811 (Chi phí khác); Có TK 157 (Giá gốc).

Đối chiếu, kiểm kê và kết chuyển cuối kỳ tài khoản 157

Cuối mỗi kỳ kế toán, doanh nghiệp cần đối chiếu số liệu trên sổ sách với thực tế hàng tồn kho tại các điểm gửi bán. Việc kiểm kê định kỳ giúp đảm bảo tính chính xác của số dư tài khoản 157.

Số dư cuối kỳ của tài khoản 157 (Bên Nợ) phản ánh tổng giá gốc hàng hóa, thành phẩm còn đang gửi đi bán nhưng chưa được tiêu thụ. Tài khoản này không được kết chuyển sang kỳ sau mà tiếp tục phản ánh giá trị hàng tồn.

3. Quản lý tài khoản 157 và ảnh hưởng đối với báo cáo tài chính

Mở sổ chi tiết theo dõi hàng gửi bán theo loại, khách hàng

Để quản lý hiệu quả tài khoản 157, doanh nghiệp bắt buộc phải mở các sổ chi tiết. Điều này bao gồm theo dõi theo từng mặt hàng cụ thể, số lượng, đơn giá và đặc biệt là theo từng đối tác nhận ký gửi hoặc đại lý.

Việc này giúp dễ dàng đối chiếu, kiểm tra khi có sự sai lệch và làm cơ sở cho việc lập các báo cáo quản trị nội bộ chính xác.

Vị trí tài khoản 157 trong báo cáo tài chính và ảnh hưởng tới doanh thu

Trên Bảng cân đối kế toán, số dư Nợ của tài khoản 157 được trình bày trong mục “Hàng tồn kho” thuộc “Tài sản ngắn hạn”. Việc ghi nhận chính xác tài khoản này ảnh hưởng trực tiếp đến tổng giá trị tài sản lưu động của doanh nghiệp.

Sai sót trong hạch toán 157 có thể làm sai lệch giá trị hàng tồn kho, ảnh hưởng đến tỷ lệ tài sản lưu động và dẫn đến đánh giá không đúng về sức khỏe tài chính doanh nghiệp, cũng như ảnh hưởng gián tiếp đến việc xác định doanh thu và lợi nhuận.

Lưu ý kế toán và kiểm kê để tránh sai sót trong tài khoản 157

Các sai sót phổ biến thường liên quan đến việc ghi nhận sai thời điểm doanh thu hoặc bỏ qua việc đối chiếu định kỳ. Để tránh những lỗi này, doanh nghiệp cần:

Sai sót thường gặp Cách khắc phục
Không đối chiếu định kỳ với bên nhận hàng. Thiết lập lịch đối chiếu hàng tháng/quý; yêu cầu biên bản xác nhận tồn kho.
Ghi nhận doanh thu khi chưa có xác nhận bán. Chỉ ghi nhận doanh thu và giá vốn khi có bằng chứng giao dịch hoàn tất (hóa đơn, biên bản bán).
Không mở sổ chi tiết theo dõi. Xây dựng hệ thống sổ sách chi tiết theo từng đối tượng, loại hàng hóa.

Kế toán viên cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc kế toán hàng tồn kho và các quy định của Thông tư 200/133 để đảm bảo số liệu được phản ánh trung thực và hợp lý.

4. FAQ về hạch toán tài khoản 157

+ Q1: Tài khoản 157 theo Thông tư 200 phản ánh nội dung gì?

– Trả lời: Phản ánh trị giá hàng hóa, thành phẩm gửi đi bán đại lý, ký gửi nhưng chưa xác định bán.

+ Q2: Hàng gửi đi bán có còn là tài sản của doanh nghiệp không?

– Trả lời: Có, hàng vẫn thuộc quyền sở hữu doanh nghiệp cho đến khi xác định bán.

+ Q3: Khi nào ghi giảm tài khoản 157?

– Trả lời: Khi hàng hóa đã xác định bán hoặc bị khách hàng trả lại.

+ Q4: Làm sao mở sổ chi tiết tài khoản 157?

– Trả lời: Theo từng loại hàng, khách hàng, đại lý để quản lý chính xác và đầy đủ.

Việc hạch toán tài khoản 157 chính xác là nền tảng quan trọng để quản lý hàng tồn kho và phản ánh trung thực tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Nắm vững các nguyên tắc và nghiệp vụ liên quan đến hàng gửi đi bán theo Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật mà còn nâng cao chất lượng báo cáo tài chính.

Kế toán viên cần thực hiện đúng các bút toán, theo dõi chi tiết và đối chiếu định kỳ để tránh sai sót không đáng có.

Luôn cập nhật kiến thức và quy trình nội bộ sẽ giúp đảm bảo hiệu quả tối ưu trong công tác kế toán của bạn.

Bài viết cùng chủ đề