Khi nào sử dùng tài khoản 155? Hướng dẫn chi tiết cho kế toán

Khi nào sử dùng tài khoản 155? Hướng dẫn chi tiết cho kế toán

Khi nào sử dụng tài khoản 155 – Đây là vấn đề quan trọng giúp kế toán doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là các SME, quản lý chính xác giá trị thành sản phẩm và lập báo cáo tài chính chính xác. Theo Thông tư 133 và Thông tư 200 của Bộ Tài chính , việc đánh toán đúng tài khoản 155 không chỉ đảm bảo bảo thủ pháp luật mà còn tối ưu hóa kiểm soát tồn tại, ảnh hưởng trực tiếp đến giá tiền hàng bán và lợi nhuận . Bài viết hướng dẫn chi tiết cách sử dụng, phân biệt các liên kết tài khoản và nêu rõ các lưu ý tránh sai sót trong thực tế kế toán.

1. Khái niệm và vai trò của tài khoản 155 trong kế toán doanh nghiệp

1.1. Định nghĩa tài khoản 155 và các đối tượng được nhận

Tài khoản 155, hay còn gọi là tài khoản “Thành phẩm”, được sử dụng để phản ánh giá trị hiện tại và tình hình biến động của các loại thành phẩm trong doanh nghiệp sản xuất. Thành sản phẩm là những sản phẩm đã hoàn thành bộ quy trình công nghệ, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, đã được kiểm nghiệm, nhập kho và sẵn sàng để bán hoặc đưa vào sử dụng trong quy trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Tài khoản này không dùng cho vật tư, nguyên liệu hay sản phẩm sữa dang.

1.2. Vai trò của tài khoản 155 trong quản lý tồn tại và báo cáo tài chính

Tài khoản 155 đóng vai trò trung tâm trong quản lý tồn tại kho thành sản phẩm, giúp doanh nghiệp theo dõi số lượng, giá thành sản phẩm tồn tại kho, nhập kho và xuất kho. Thông tin từ tài khoản này là cơ sở để xác định chính xác giá bán hàng vốn, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu và lợi nhuận trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Việc quản lý chặt chẽ tài khoản 155 đảm bảo tính chính xác của tài sản ngắn hạn trên bảng cân đối kế toán, có thể hiện khả năng kiểm soát Chi phí doanh nghiệp và sản phẩm hiệu quả.

2. Khi nào và như thế nào sử dụng tài khoản 155 trong thực tế

2.1. Điều kiện để sử dụng tài khoản 155

Doanh nghiệp sử dụng tài khoản 155 khi sản phẩm đã trải qua tất cả các giai đoạn sản xuất, hoàn thành đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình thiết kế và trải nghiệm, sau đó làm thủ tục nhập kho thành sản phẩm. Các chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất đã được chuyển để tính giá thành sản phẩm. Đối với các trường hợp sản xuất thủy sản thác thác, bên giao thác thác sẽ ghi nhận vào tài khoản 155 khi thành sản phẩm hoàn thành, còn lại được nhận ủy thác không sử dụng tài khoản này.

2.2. Hướng dẫn toán toán các dịch vụ cơ bản trên tài khoản 155

+ Khi nhập kho thành phẩm hoàn thành: Nợ TK 155 / Có TK 154 (Giá thành thực tế của thành phẩm).

+ Khi xuất kho thành phẩm để bán, tiêu thụ: Nợ TK 632 / Có TK 155 (Giá vốn thành phẩm xuất bán). Đồng thời ghi nhận doanh thu: Nợ TK 111, 112, 131 / Có TK 511, Có TK 3331.

+ Điều chỉnh tăng/giảm thành phần kiểm tra danh sách: Hạch toán tương ứng để phản ánh chính xác giá trị tồn tại.

2.3. So sánh cách quản lý giữa tài khoản 155 và các tài khoản tồn tại khác

Để tránh nhầm lẫn, các quản trị viên kế toán cần phân biệt tài khoản 155 với các tài khoản khác tồn tại như 154 và 156:

Tài khoản Đối tượng phản ánh Đặc điểm
TK 154 (Chi phí SXKD thuốc dang) Sản phẩm chưa hoàn thiện Hợp nhất chi phí trực tiếp, gián đoạn cho quá trình sản xuất.
TK 155 (Thành phẩm) Sản phẩm đã hoàn thành, input Đã hoàn tất quá trình sản xuất, sẵn sàng cung cấp hoặc sử dụng.
TK 156 (Hàng hóa) Hàng mua về để bán Không có trải nghiệm về quá trình sản xuất tại doanh nghiệp.

3. Lưu ý quan trọng và ví dụ minh họa trong việc áp dụng tài khoản 155

3.1. Những sai lầm phổ biến khi sử dụng tài khoản 155 và cách giải quyết

Sai thành thường là ghi nhận thành sản phẩm chưa đạt tiêu chuẩn vào TK 155, hoặc tính sai giá thành dẫn đến giá trị thành sản phẩm không chính xác. Một lỗi khác là thiếu chứng chỉ kho lưu trữ đầu vào, gây khó khăn cho việc kiểm tra và truy xuất dữ liệu. Để giải quyết, kế toán cần đảm bảo thành phẩm đã được thử nghiệm, có biên bản kho và áp dụng đúng phương pháp tính giá thành (như bình quân gia quyền, nhập trước xuất trước) theo Thông tư 200/2014/TT-BTC hoặc Thông tư 133/2016/TT-BTC.

3.2. Ảnh hưởng của công việc quản lý tài khoản 155 tới tài khoản báo cáo chính

Quản lý tài khoản 155 không chính xác sẽ làm sai lệch giá trị thành sản phẩm tồn tại trên Bảng cân đối kế toán, dẫn đến đánh giá sai về tài sản của doanh nghiệp. Hơn nữa, việc tính sai giá vốn hàng bán (TK 632) ghi sai tài khoản 155 sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến chỉ tiêu nhuận tiền, lợi nhuận ròng và các chỉ số tài chính khác trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Điều này có thể làm giảm độ tin cậy của báo cáo tài chính chính và gây khó khăn cho các quyết định quản lý.

3.3. Case Study thực tế trong doanh nghiệp SME Việt Nam

Một doanh nghiệp có thể mặc SME hoàn thành 500 áo sơ mi, tổng giá thành sản phẩm là 75.000.000 VNĐ. Kế toán hành động nhập số áo này.

– Hạch toán nhập kho:

Nợ TK 155: 75.000.000 VNĐ

Có TK 154: 75.000.000 VNĐ

Sau đó, doanh nghiệp bán 300 áo sơ mi. Giá vốn của 300 chiếc áo này là 45.000.000 VNĐ.

– Hạch toán xuất kho:

Nợ TK 632: 45.000.000 VNĐ

Có TK 155: 45.000.000 VNĐ

Công việc tính toán đúng giúp doanh nghiệp theo dõi chính xác lượng sản phẩm tồn tại (còn 200 áo, giá trị 30.000.000 VNĐ) và xác định đúng giá vốn để tính lợi nhuận.

4. Câu hỏi thường gặp – trả lời nhanh về tài khoản 155 và cách sử dụng

Q1: Khi doanh nghiệp nào cần sử dụng tài khoản 155?

A1: Doanh nghiệp sản xuất sử dụng tài khoản 155 khi sản phẩm đã hoàn thành quy trình sản xuất, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật và được nhập kho.

Q2: Thành phần bao gồm những gì và khi nào được nhập kho?

A2: Thành phẩm là sản phẩm cuối cùng của quá trình sản xuất. Chúng tôi nhập kho khi đã được thử nghiệm, kiểm tra chất lượng và sẵn sàng để bán hoặc sử dụng.

Q3: Có thể sử dụng tài khoản 155 để trả hàng hoặc sửa lỗi hàng không?

A3: Hàng được bán lại nếu lưu trữ đủ tiêu chuẩn thì có thể ghi vào TK 155. Hàng hóa bị hỏng hoặc được kiểm tra thường xuyên vào các tùy chọn tài khoản khác tùy thuộc vào khả năng sửa lỗi và khả năng xử lý.

Q4: Các văn bản pháp lý nào định nghĩa về tài khoản 155?

A4: Tài khoản 155 được quy định chi tiết trong Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 133/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính, áp dụng cho các doanh nghiệp thuộc các loại hình khác nhau.

Nắm bắt khi nào sử dụng tài khoản 155 không chỉ là yêu cầu nghiệp vụ cơ bản mà còn là yếu tố then chốt giúp kế toán viên tối ưu hóa quy trình quản lý thành phẩm và đảm bảo độ tin cậy của báo cáo tài chính.

Việc áp dụng đúng quy tắc hạch toán theo Thông tư 133 và Thông tư 200 là nền tảng quan trọng để đảm bảo số liệu kế toán phản ánh chính xác tình hình sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, lưu ý các sai sót phổ biến trong việc ghi nhận và kết chuyển tài khoản 155 sẽ giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro sai lệch báo cáo và tối ưu hiệu quả kiểm soát nội bộ.

Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), việc thực hiện đúng quy trình kế toán và kiểm soát chặt chẽ luồng chứng từ là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Cuối cùng, hãy thường xuyên rà soát quy trình kế toán nội bộ và tham khảo các hướng dẫn chuyên môn để luôn tuân thủ các chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện hành, đảm bảo tính minh bạch và uy tín trong hoạt động tài chính.

Bài viết cùng chủ đề